Je hebt Nederlands-Nederlands (NN) en Belgisch-Nederlands (BN). Voor mij is het NN de meest bekende variant, en vallen vele typische BN-uitdrukking me op. Soms zie ik ze voor het eerst of snap ik niet wat er bedoeld wordt. Sporza volg ik voor het wielernieuws en om een bredere blik op het nieuws te hebben lees ik ook vrtnws.
Deze pagina vormt een bloemlezing van wat ik zoal tegenkom.
-
Bougeren
Vandaag weer een Frans werkwoord dat gewoon in het Vlaams terecht is gekomen. Probeer deze kop van het artikel maar eens te begrijpen, mocht je Frans hebben gehad op de middelbare school misschien dat je het werkwoord nog herkent. Dokter Reginald Moreels vanuit Beni over bloedig conflict in Oost-Congo: “Er bougeert hier niemand” VRTNWS Bougeren,…
-
Flou
In andere onderwijsnetten is de regelgeving eerder flou. VRTNWS De regelgeving is eerder flou? In eerste instantie dacht ik dat dit wel een tikfout zou zijn maar het woord ziet er ook wel Frans uit dus dan is het heel goed mogelijk dat de Vlamingen het gebruiken. In het Prisma Woordenboek staat het niet, in…
-
Dens
Onze Vlaamse vrienden hebben zeker en vast een veel dikker woordenboek nodig dan Nederlanders. Want ze gebruiken na believen een verzameling letters die ze dan een betekenis geven en voila, weer een nieuw woord om te gebruiken voor de Vlamingen. Al vind je dens niet terug in het Vlaams Woordenboek. “Vlaanderen heeft een zeer dens…
-
Werf doortocht Nederename schuift op
Vandaag alleen de kop van een artikel, geen uitleg over wat hier staat, je mag met mij jezelf verbazen dat het voor Nederlanders haast onmogelijk is om Belgisch Nederlands te begrijpen. Nederename is de naam van een dorp in de provincie Oost-Vlaanderen. Bron: Werf doortocht Nederename schuift op: Nederenamestraat dicht tot eind oktober | Oudenaarde…
-
Trekt uwen hoebel
Ik weet niet hoe het komt maar de ene na de andere uitdrukking verschijnt nu op vrt nws, of op zijn minst vallen ze me nu allemaal op. Het is een citaat, gedaan door Goedele Liekens, ook bekend bij de wat oudere Nederlander. Zij zegt: Volgens haar is de ICT-dienst van de Kamer helemaal niet…
-
Warm en koud blazen
Uitdrukkingen zijn mooi en onze Zuidburen schuwen het niet om ze overal vandaan te halen. Het zorgt wel dat een Nederlander soms wat extra moeite moet doen om de tekst te begrijpen met als bonus je weer iets nieuws leert. Rusland blaast ondertussen warm en koud over het voorstel van het Russische ministerie van Defensie.…
-
De was insteken
Mensen met een zittend beroep moeten niet te lang achtereen op hun stoel blijven zitten maar regelmatig even opstaan. Een experte heeft wat tips, een daarvan is voor thuiswerkers en luidt de was insteken. In de titel snapte ik er niet veel van maar in het artikel staat het als volgt en dan snap je…
-
In hetzelfde bedje ziek zijn
Onze Vlaamse vrienden hebben ook hun eigen uitdrukkingen, vandaag leerde ik deze. Peilingen en stemtesten zijn daarbij niet over één kam te scheren, maar ze zijn wel in hetzelfde bedje ziek. Apache.be Let op dat je bedje zegt en niet bed, de uitdrukking gebruikt altijd het verkleinwoordje. Het is een mooie uitdrukking, al zeg ik…
-
2 maten en 2 gewichten
Vandaag een uitdrukking die niet heel lastig is om te herkennen maar die door geen een Nederlander gebruikt zal worden. “Er is sprake van 2 maten en 2 gewichten”, aldus Geens. Rond het radicaal-linkse PTB-PVDA bestaat geen cordon médiatique. VRTNWS Wij zeggen “met twee maten meten”. Maar waarom gebruiken onze Vlaamse vrienden deze aangepaste vorm.…
-
Dool
Eigenlijk een heel normaal en logisch woord maar volgens mij compleet in onbruik geraakt in Nederland, niet in België. Het werkwoord dolen kent iedereen en ook een doolhof is niet onbekend. Er is er waarschijnlijk geen kwaad opzet in het spel. De piste is nu dat de jongen mogelijk zelf op de dool geraakte. VRTNWS…
-
Monsterlijk
Sporza is in Noord-Frankrijk dus het is niet vreemd dat ze Franse woorden gebruiken. Na afloop van de wielerwedstrijd Paris-Roubaix bij de mannen schrijven ze dit: Rien à faire: monsterlijke Mathieu van der Poel wint ook Parijs-Roubaix na solo van 60 kilometer Sporza Rien á faire is duidelijk Frans, niks aan te doen betekent het.…
-
Titularis
VRT en Sporza hebben al heel lang door dat een titel niet kort en bondig hoeft te zijn als je op het internet publiceert. Was vroeger de wet dat je maar zoveel tekens had in een krant, daar zie je niks meer van op de websites van de Vlaamse Openbare Omroep. Vandenbempt: “Eenzelfde prestatie van…
-
Deontologische
“Grote kans op deontologische sanctie” voor Robrecht Bothuyne (CD&V) die probeerde om eigen vastgoedproject door te drukken VRTNWS Zo luidt de niet al te korte titel van een bericht op VRT NWS. Het woord komt vaker voor in het Vlaamse nieuws maar ik denk dat Nederlandse nieuwsconsumenten dit woord (deontologisch) nooit lezen, tenzij ze zoals…
-
Het water is diep
Ik zeg het al vaker en ik meen het ook echt. We moeten afstappen van het idee dat er in Nederland en Vlaanderen dezelfde taal wordt gebezigd. Beter vandaag dan morgen moeten we ze loskoppelen en de Belgen hun eigen taal geven. Want het is gewoon niet meer te doen. Ze hebben sinds de jaren…
-
Luik
Vorige maand had ik het over onuitgegeven en hoe vreemd daar de Vlamingen een Franse betekenis aan vast hadden gemaakt. Natuurlijk kon dat niet de enige keer zijn dat ze dat gedaan hadden. Vandaag weer een heel normaal Nederlands woord waar Vlamingen dan om onduidelijke redenen een Franse betekenis aan toevoegen. Het gaat niet over…
-
Exploot
Vandaag weer een van origine Frans woord wat in Frankrijk al meerdere betekenissen heeft en die ook in het Nederlands heeft behouden. Het enige verschil is dat Nederland maar een van de twee betekenissen kent. In België is nou net die andere betekenis die heel vaak gebruikt wordt. Met een indrukwekkende krachtexplosie knalde Mathieu van der…
-
Onuitgegeven
Woorden kunnen meerdere betekenissen hebben, soms zijn het nuanceverschillen, of gewoon totaal verschillend. Bij onuitgegeven is er de letterlijke betekenis en een wat vrijere interpretatie. Probeer maar te raden wat met deze kop bedoeld wordt: Onuitgegeven race om Witte Huis schiet officieel uit startblokken in VS: hoogst onvoorspelbaar en giftiger dan ooit VRTNWS Als eerste…
-
Tram 3
Onze Vlaamse vrienden kennen de meest onwaarschijnlijke uitdrukkingen. Probeer deze maar eens te ontcijferen, het gaat over de wielrenner Wout van Aert. Maar hoe onrechtvaardig het ook mag klinken, richting tram 3 weerspiegelt zijn erelijst niet volledig zijn capaciteiten. Sporza Wat gebeurt hier nou, Wout gaat naar een tram, lijn 3 nog wel. Wat is…
-
Capteren
In een lang artikel waar automobilisten maar weer eens vertroeteld worden, o jee matrixborden geven een lagere snelheid aan dan dat die verwende automobilisten zouden willen rijden en natuurlijk houdt dan niemand zich meer aan die matrixborden. O ja, en vervolgens gaan klagen dat er zo veel bekeuringen worden uitgeschreven. Maar goed, daarover gaat het…
-
Trekken, op flessen
Luister even naar dit interview. Of trek ik het op flessen? Vraagt de man aan Fem van Empel. Ze geeft antwoord maar ik betwijfel of ze echt snapte wat de Vlaming tegen haar zei. Om het lastig te maken heeft in Vlaanderen deze uitdrukking maar liefst drie betekenissen, je weet dus nooit wat iemand echt…
-
Catalogeren
Soms zitten de verschillen in een klein hoekje en is het niet zozeer een probleem dat je niet snapt wat er bedoeld wordt maar je raakt even van je à propos af omdat je gaat twijfelen of je het wel zo schrijft. Tenminste zo werkt het bij mij en vandaar dat het nu in deze…
-
Bib
Een bib, twee bibs, bib-leden en zelfs een bibdeskundige, het staat allemaal in één artikel op VRT NWS. Gelukkig staat zowel deze ingekorte versie van het vele langer woord tegelijk in de titel, die luidt: Nu bibliotheken hun cd-collecties verkopen: verdwijnen ze voorgoed uit de bib? Aan de noordkant van de taalgrens gebruiken we bieb…
-
Chapelure
Het is veel leuker om VRT NWS te lezen dan NOS. Bij de Vlamingen geloven ze veel meer dat zo ook moeten informeren, niet alleen nieuws brengen en een beetje achtergrond. Zo staan er vandaag bij VRT berichten over Ben jij een ochtendmens? Bedank de neanderthaler, speciaal voor de komende feestdagen Tips om je keuken…
-
Droogkast
Deze is wel een van mijn favoriete, want je wordt wel erg op het verkeerde been gezet. Waar denk jij aan als je het woord droogkast leest? Weervrouw Jacotte Brokken kreeg laatst een boze mail van VRT1-kijker Jessie uit Brecht. “Jij voorspelde zon, maar er is niets dan mist en nu krijg ik mijn was…
-
Attest
Vandaag het woordje attest, de opkomt en ondergang van een woord. En dat gebeurt met heel veel woorden, daar is attest niet uitzonderlijk in. Het is ook weer een gevalletje, weg in Nederland, blijvertje in België. In Nederland wordt het zo goed als alleen gebruikt in combinatie met medisch, in België heeft het nog de…
-
Du jamias vu
In de titel van een artikel bij VRTNWS staat een Franse uitdrukking, du jamais vu. Toen ik het las dacht ik dat het ging om de racistische uitspraak, al kon ik er snel niet iets bezwaarlijks uit halen. Maar je weet het nooit. “Du jamais vu”: wat betekenen racistische uitspraken voor Conner Rousseau, voor Vooruit…
-
Blauwblauw
“Het parket wilde dit niet seponeren, en het niet zomaar blauwblauw laten.” VRTNWS Dit is een compleet normale Nederlandse uitdrukking, het is al een hele oude uitdrukking. Betje Wolff en Aagje Deken schreven al in 1793: “Wim lief, ik zou maar blaauw blaauw laaten, met Dominé: … al dat gedisputeer maakt maar heete hoofden.” [bron:…
-
Coup de théâtre
Deze keer geen typisch Vlaamse uitdrukking, denk ik, maar wel een die ik vandaag voor het eerst las. Coup de théâtre inclusief alle accenten. Het staat gewoon in de dikke van Dale: onvoorziene wending die aan een zaak gegeven wordt≈ ommekeer VRTNWS gebruikt het alleen in de aankondiging op de homepage (noemen we dat nog zo?),…
-
Paraplu opentrekken
Een voor mij onbekende uitdrukking las ik – waar anders – op Sporza.be: “Zolang je zelf het reglement creëert dat renners mogen kiezen welke crossen ze rijden, dan mag je vooral niet gaan klagen en de paraplu opentrekken.” Sporza Veldrijden en regen (lees: modder) horen bij elkaar maar wat is nu je paraplu opentrekken? uitdrukking;…
-
Metsen
Je zou bijna denken dat iemand een tikfoutje heeft gemaakt wanneer je de kop van het artikel leest Geen zandzakken, maar in allerijl gemetste muur moet water tegenhouden aan recreatiecentrum in Diksmuide VRTNWS Moet dat niet een gemetselde muur zijn? Het komt nog vier keer vaker voor, dit bijzondere werkwoord metsen. Ik snap het wel,…