Calimero met rode knapzak

Ton den Boon

Als ik iets leuk vind is het wel om mijn eigenwijze mening te verkondigen. Geloof me maar, ik heb er heel veel. Een zo’n eentje is dat ik Ton den Boon niet mag. Wie is meneer den Boon vraag je? Dat is een van de bazen van het woordenboek de Dikke van Dale. Er is een Nederlander en een Vlaming, hij is er voor het Nederlands-Nederlands. Helaas krijgt hij ook verschillende podiums om zijn eigenwijze mening te verkondigen. Je snapt het al, twee eigenwijze dat gaat nooit goed samen.

Hij begon mij op te vallen bij het woord van de week/dag dat hij mag schrijven bij Van Dale. Ik heb een paar jaar lang een abonnement gehad op hun online woordenboek en zag dan steeds weer een andere woord verschijnen. Meestal waren dat woorden waar domrechts gebruikt van maakt, of om ophef te creeren of om andere weg te zetten. Ook heeft hij een soortgelijke rubriek in dagblad Trouw. En natuurlijk is er de internetverkiezing voor het woord van het jaar. Iedereen weet dat online stemmen stom is en altijd misbruikt kan worden door eender welke groepering, van GeenStijl tot paardenmeisjes. Kort samengevat ben ik het heel vaak niet met hem eens en stoor ik me om de haverklap aan die man. Zo ook half september toen dit overal in het nieuws kwam:

De zinsnede “Ik is klein”, die beroemd werd dankzij het tekenfilmkarakter Calimero, krijgt een plek in het woordenboek Van Dale. Dat heeft hoofdredacteur Ton den Boon zaterdagavond bekendgemaakt in het radioprogramma Vogelspot.

De hele quote van Calimero was overigens: “Zij zijn groot en ik is klein en dat is niet eerlijk.” Maar vooral die drie woorden, “ik is klein”, worden nog steeds vaak gebruikt in publicaties in de media. “Mijn hele generatie denkt meteen aan dat verongelijkte kuiken”, zegt Den Boon. “Maar de zinsnede heeft zich helemaal losgezongen van de oorsprong. Je treft het nog regelmatig aan in de krant. En ik zag het laatst zelfs in de vertaling van een boek van Salman Rushdie.”

nu.nl

Hij beweert dat “ik is klein” zich helemaal heeft losgezongen van de oorsprong. En dat je het regelmatig in de krant aantreft. Nou, nou, dacht ik bij mezelf dat denk ik niet. En dus ging ik op zoek.

Je kunt ook zelf opzoek gaan in het onvolprezen Delpher.

Het ene artikel dat Delpher vindt in de eenentwintigste eeuw heeft als titel “Wie gaat op Nijntje stemmen?“, dat belooft niet veels goed en ik vrees dan ook dat Calimero met naam en toenaam erbij zal staan.

Ik heb een licht onvriendelijk e-mailtje naar Van Dale gestuurd en kreeg toch een antwoord.

Geachte heer Mutsaers,
Op de zoekopdracht ‘ík is klein’ vind ik alleen al in het Corpus Hedendaags Nederlands 60 relevante hits uit de periode 2000-2024 (bv. een vermelding in het Algemeen Dagblad van 21-8-2024). De heer Den Boon heeft ook nog andere (en grotere) contentdatabases tot zijn beschikking. Uw vaststelling dat de heer Den Boon zijn conclusies trekt op basis van één vermelding in de pers klopt daarom niet.

Mails met een soortgelijke toonzetting ten aanzien van medewerkers van Van Dale zullen wij hierna niet meer beantwoorden.

Met vriendelijke groet,
Van Dale Uitgevers

Corpus Hedendaags Nederlands, toe maar. Ik ging natuurlijk meteen zelf opzoek maar je kunt niet zomaar daar zoeken, je moet een account hebben. Gelukkig hebben ze geen streng deurbeleid, want de volgende dag was ik al toegelaten en kon ik zelf in dat Corpus gaan dwalen. Benieuwd naar dat artikel uit het AD van 21 augustus. Want als er iets het bewijs zou leveren dat het zinnetje losgezongen is van de oorsprong zou het toch wel daarn staan? De redacteur van Van Dale zou toch niet geprobeerd hebben om mij met een kluitje in het riet te sturen, toch?

Hou je vast

Jerry: ‘Utrecht is getransformeerd van Calimero tot een met goud behangen zwaan’ | Columns Jerry Goossens | AD.nl

Dit is de titel van (en de link naar) het artikel. Dat voorspelt al niet veel goeds, want ik lees al meteen Calimero. Maar het wordt nog veel leukerder.

Het is misschien een uitvloeisel van de tijd, inmiddels lang geleden, dat de stad onder een Calimero-complex gebukt ging.
Althans, zo noemden bestuurders het graag. Inmiddels mag men niet meer bekend veronderstellen wie Calimero is (was?). Daarom, voor de jongste kijkertjes: Calimero was een zeurend, Italiaans cartoonkuiken dat zich permanent wentelde in zelfbeklag: ‘Want zij zijn groot en ik is klein en da’s niet eerlijk.’

Jerry Goossens

Er wordt gewoon helemaal uitgelegd wie en wat Calimero is 🤣Dit is alles behalve het bewijs van de grote Ton den Boon dat het zinnetje los voorkomt in kranten.

En dat is ook al duidelijk bij de zoekresultaten van het Corpus. Maar liefst 61 keer komt het voor in deze eeuw. Ik ga ze ook allemaal hier laten zien want er niks leukers dan gelijk te hebben.

Van de eenenzestig zijn er vier waar Calimero niet vermeld wordt (groene rand) maar wel voorzien van een variant op “zij zijn groot”. De redacteur probeerde mij ook nog eens met drie kruiswoordpuzzels (oranje-paarse rand) te overtuigen. Dat is wel het droevigste van alles, je zoekt maar je kijkt niet wat je gevonden hebt en probeert mij dan daar mee af te poeieren. Helaas werkt dat niet bij mij.

Van de 61 resultaten zijn er ook nog een paar dubbel, het artikel verscheen in twee verschillende kranten of werd vaker gepubliceerd. Bijna alle zoekresultaten komen met de hele zin “zij zijn groot en ik is klein en dat is niet eerlijk”, niks losgezogen van de oorsprong.