Vorige maand las ik een bericht op LinkedIn en dat zorgde dat ik weer geprikkeld werd. Het duurde even maar hier is mijn verhaal.
Het is geschreven door Danielle Braun dr., zij omschrijft zichzelf als volgt: Antropoloog, spreker, boardroombegeleider, columnist. ‘De Corporate Tribe’ ‘Da’s Gek’ ‘Building Tribes’ ‘Tribaal Kantoorgedoe’ ‘Patronen’ avorganisatiecultuur.nl
Het lange bericht begint zo:
De vlag met tas. Een oer-Hollandse rite de passage.
De rest lees je op LinkedIn
Ze wapperen weer. Aan de gevels van huizen. Schooltassen als vaandels van overwinning. Een eindexamen gehaald. Een tijdperk afgesloten. De vlag gaat uit. Als antropoloog kijk ik daar met plezier naar. Want dit is geen simpele traditie. Dit is een rite de passage. Een volwaardige, symbolisch geladen overgang. Zoals Van Gennep het bedoelde in 1909. Zoals overal ter wereld jongeren het ondergaan als ze ingewijd worden tot volwassen lid van de tribe.
Een Een oer-Hollandse rite de passage. Serieus? Natuurlijk is dit geen oer-Hollandse rite de passage. Ze schrijft zelf ook dat het erg jong, jaren 60-70 en in de beginjaren zeker niet door iedereen gewaardeerd. En tot op de dag van vandaag door mij al helemaal niet.
Waar weer zo negatief?
Dat je slaagt voor je middelbare school is geen bijzonderheid, in tegendeel, 80 tot ruim 90% slaagt voor haar eindexamen. Maar een klein percentage zakt. Dat is ook heel verklaarbaar want als het goed is hebben je docenten het leerjaar hiervoor besloten om je over te laten gaan naar het examenjaar omdat zij wel geloof in jou hadden dat je dat ging lukken. En de hoge percentages geeft aan dat de docenten dat goed inschatten.
In 2024 was het percentage geslaagde 91,4%

Dus dat je geslaagd bent was al een zekerheidje. Dat is flauw, ik heb wat afgetwijfeld tussen het laatste VWO-examen en de uitslag. In tegenstelling tot twee jaar eerder. Toen vierden ik samen met mijn tweelingbroertje onze eindexamenfeesten al voordat de uitslagen bekend waren want we wisten dat we geslaagd waren.
Oké dat mag dan allemaal wel zo zijn maar het is een rite de passage aldus de Dr. Er wordt een tijdperk afgesloten of een nieuw tijdperk aangekondigd. Dat is toch wel waar?
Zeker, is dat waar maar is die vlag daarvan de uiting? Nee denk ik, dat is echt om te laten zien dat je geslaagd bent. Want je ziet ook steeds vaker een schoolvlag, die scholen aan de leerlingen geven (of moet je die kopen?). Het is voor mij een signaal dat je geslaagd bent, niks rite. En dat je geslaagd bent daar is niet zo veel bijzonders aan. Mijn stelling is dan ook dat de de grote twijfelaars, diegene die een jaar lang getwijfeld hebben of ze het zouden halen dat die de vlag ophangen, dronken van geluk.
En ingewijd worden tot volwassen lid van de tribe? Al die 16 en 17 jarige van het VMBO en HAVO? Ik dacht het niet.
Als je een vlag ziet hangen aan een huis dan weet je dat daar iemand woont die met de hakken over de sloot het papiertje heeft gehaald.
Over die vlag en de rite. Op dat zelfde LinkedIn zie ik elk jaar mensen die hun bachelor of master hebben afgerond ook met een vlag aan de voorgevel. Opnieuw het behalen van een schoolpapiertje, niks rite de passage, dit is vaak 2 of 4 jaar later alweer.
Tot slot nog een ergernis wat betreft afronden van een opleiding. Die stomme Amerikaanse gewoonte om iedereen zo’n vierkante plank met een kwastje te geven en natuurlijk een foto waarop ze allemaal het ding in de lucht gooien. Stop ermee met allerlei domme VS gebruiken naar hier over te hevelen, of het nu die mortarboards zijn, trick or treat met Halloween (we hebben hier al Allerzielen, ga serieus je voorouders eren), Black Friday (een maand lang) en er zijn vast nog andere domme dingen al overgenomen.
Dus die vlag hangt bij mensen die hun examen hebben gehaald, of dat middelbare school is of een vervolgopleiding, alles mag tegenwoordig. Maar bedenk dat daar iemand woont die maar ter nauwer nood haar diploma heeft gehaald want die andere 80% wist al voor 1 juni dat het in de pocket was.
Bronnen:
Waarom hangen we een tas aan de vlaggestok? | isgeschiedenis.nl
Examenmonitor | Rijksoverheid